Η ασπαρτάμη είναι ένα διπεπτίδιο αποτελούμενο από τα αμινοξέα L-ασπαρτικό οξύ και L-φαινυλαλανίνη της οποίας το καρβοξύλιο είναι εστεροποιημένο με μεθανόλη και χρησιμοποιείται ως γλυκαντική ουσία.Έχει χαμηλή θερμιδική αξία και γλυκαντική δύναμη περίπου 200πλάσια από εκείνη της ζάχαρης. Εδώ και τουλάχιστον δύο δεκαετίες χρησιμοποιείται ως πρόσθετο στη βιομηχανία τροφίμων και ποτών. Αν και έχει ενοχοποιηθεί για βλαβερές επιπτώσεις στην υγεία ακόμη και για καρκινογόνο δράση, μέχρι σήμερα δεν έχει αποδειχτεί επιστημονικά κάτι τέτοιο.
Πρόκειται για μία ουσία που έχει αποτελέσει αντικείμενο εκτεταμένης επιστημονικής έρευνας, αφού κατά καιρούς έχει αμφισβητηθεί η ασφάλειά της. Παρακάτω θα δείτε μύθους και αλήθειες για αυτή τη «γλυκιά» αλλά αμφιλεγόμενη ουσία.
Η ασπαρτάμη μεταβολίζεται από τον οργανισμό όπως ακριβώς και τα κοινά τρόφιμα
Αλήθεια: Η ασπαρτάμη διασπάται στον οργανισμό σε αμινοξέα (ασπαρτικό οξύ, φαινυλανανίνη) και σε ίχνη μεθανόλης. Τα συστατικά αυτά συναντώνται επίσης σε φυσικά τρόφιμα όπως κρέας, γάλα, φρούτα και λαχανικά. Ο ανθρώπινος οργανισμός χρησιμοποιεί αυτά τα συστατικά ακριβώς με τον ίδιο τρόπο στην ασπαρτάμη όπως και στα άλλα κοινά τρόφιμα. Εντούτοις, τα τρόφιμα που καταναλώνονται καθημερινά είναι πιο πλούσια σε αυτά τα συστατικά από ό, τι η ασπαρτάμη.
Η ασπαρτάμη βοηθά στην απώλεια βάρους
Αλήθεια: Έρευνα, που πραγματοποίησε η Ιατρική Σχολή του Harvard, απέδειξε ότι η ασπαρτάμη είναι σημαντικός παράγοντας για την απώλεια βάρους μακροπρόθεσμα, εφόσον συνδυάζεται με μία ισορροπημένη δίαιτα και φυσική δραστηριότητα.
«Τα προϊόντα με ασπαρτάμη είναι πολύ χαμηλότερα σε θερμίδες από τα αντίστοιχα προϊόντα που περιέχουν ζάχαρη» επισημαίνει η κλινική διαιτολόγος-διατροφολόγος, Χριστίνα Φοντόρ. «Η κατανάλωση προϊόντων με ασπαρτάμη βοηθάει στην απώλεια βάρους, ειδικά αν συνοδεύεται από τακτική άσκηση.
Για να μιλήσουμε με παραδείγματα: Αντικαθιστώντας 2 κουταλάκια του γλυκού ζάχαρη με 1 κουταλάκι του γλυκού ασπαρτάμη, 3 φορές την ημέρα π.χ. στον καφέ, στο γάλα ή στο τσάι, προσλαμβάνουμε 100 θερμίδες λιγότερες την ημέρα».
Η ασπαρτάμη μπορεί να αντικαταστήσει εξ ολοκλήρου τη ζάχαρη
Αλήθεια και Μύθος: Οι καταναλωτές μπορούν να προτιμούν γλυκαντικά προϊόντα με ασπαρτάμη στο πλαίσιο ενός υγιεινού προγράμματος διατροφής. Η ασπαρτάμη είναι δυνατό να αντικαταστήσει όλη ή ένα μέρος της ζάχαρης σε φαγητά και ποτά.
Ωστόσο χρειάζεται προσοχή όσον αφορά συγκεκριμένες ομάδες του πληθυσμού. Η κλινική διαιτολόγος-διατροφολόγος, Χριστίνα Φοντόρ σημειώνει: « Καταρχήν τα παιδιά χρειάζονται περισσότερες θερμίδες ώστε να καλυφθούν οι ημερήσιες ανάγκες σε θρεπτικά συστατικά για την ανάπτυξή τους.
Ακόμη, έγκυες και θηλάζουσες γυναίκες έχουν αυξημένες ανάγκες σε θερμίδες, ώστε να τρέφεται σωστά το έμβρυο ή το βρέφος αντίστοιχα. Σε αυτές τις περιπτώσεις η συμμετοχή του διαιτολόγου είναι απαραίτητη, ώστε να καταρτιστεί ένα εξατομικευμένο και ισορροπημένο διαιτολόγιο»
«Τέλος όσοι πάσχουν από την σπάνια γενετική νόσο Φαινυλκετονουρία (PKU), δεν μπορούν να μεταβολίζουν την φαινυλανανίνη. Τα άτομα με PKU εντοπίζονται όταν γεννιούνται μέσω ειδικών εξετάσεων.
Αυτά τα άτομα πρέπει να αποφεύγουν την πρόσληψη της φαινυλανανίνης από οποιεσδήποτε διατροφικές πηγές, όπως και τα τρόφιμα που περιέχουν ασπαρτάμη. Γι’ αυτό στα τρόφιμα που περιέχουν ασπαρτάμη βρίσκεται ή ένδειξη « Άτομα με PKU : περιέχει φαινυλανανίνη».
Η ασπαρτάμη βοηθά τα άτομα με διαβήτη
Αλήθεια: Η ασπαρτάμη προσφέρει στα άτομα με διαβήτη τύπου 1 και τύπου 2 μεγαλύτερη ποικιλία και ελευθερία επιλογών στη διαχείριση της συνολικής πρόσληψης των υδατανθράκων, χωρίς να επηρεαστεί το σάκχαρο του αίματος. Καλό είναι βέβαια να καταναλώνεται με μέτρο.
Οι διαβητικοί ελέγχουν πιο εύκολα τη διατροφή τους, όταν αυτή περιέχει τρόφιμα που τους ευχαριστούν. Καταναλώνοντας προϊόντα με ασπαρτάμη μπορούν να μειώσουν τις προσλαμβανόμενες θερμίδες και κατ’ επέκταση να ελέγχουν καλύτερα το σωματικό τους βάρος.
Η ασπαρτάμη είναι επικίνδυνη για την υγεία
Μύθος: Η ασφάλεια της ασπαρτάμης είναι αποδεδειγμένη από περισσότερες από 200 επιστημονικές μελέτες και αυτό είναι αναγνωρισμένο από διάφορους οργανισμούς υγείας από περισσότερες από 100 χώρες, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται το Αμερικάνικο Υπουργείο Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA), η Υγεία στον Καναδά (Health Canada), η Επιστημονική Επιτροπή για τα Τρόφιμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι ειδικοί του Υπουργείο Τροφίμων και Γεωργίας της Αμερικής (FAO) καθώς και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO).
Η ασπαρτάμη έχει καρκινογόνο δράση
Μυθος: Η σύνδεση της ασπαρτάμης με καρκινονογόνο δράση δεν έχει επιστημονική βάση. Η ασφαλής χρήση της ασπαρτάμης έχει αποδειχτεί από μελέτες, που έχουν γίνει τις τελευταίες 3 δεκαετίες. Διεθνείς οργανισμοί, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και Αρχές υγείας όπως η Ιατρική Αμερικανική Ένωση, η Αμερικανική Διαιτητική Ένωση και η Αμερικανική Διαβητική Ένωση συμφωνούν ότι η ασπαρτάμη δε σχετίζεται με κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου.
